ایجاد مخازن امن و استاندارد در دستور کار

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مدیرکل امور موزه‌های کشور در نشست اداره کل موزه‌ ، ابتدا از اقدامات صورت گرفته از سوی موزه‌ها به‌منظور حفاظت از آثار و اشیای تاریخی کشور به‌عنوان شناسنامه‌های ملت ایران تشکر کرد و برگزاری این نشست علمی را برای بررسی تجربه‌های حفاظت در جنگ ۱۲ روزه و ارائه راهبرد‌هایی برای آینده ضروری دانست.

شیوا خسروی به نقش ایکوم در نجات بخشی موزه‌ها و اعلام دغدغه‌ها به سازمان جهانی ایکوم اشاره کرد و افزود: بسته‌ای برای بحران توسط اداره کل موزه‌ها آماده شده بود، اما قبل از ابلاغ آن با بحران جنگ مواجه شدیم. تدابیری نیز برای ساخت مخازن، تفاهم‌نامه با سازمان آتش‌نشانی، اصلاح برق و اطفا حریق اندیشیده شده بود.

مدیرکل امور موزه‌های کشور با بیان اینکه تعداد مخازن امن کافی نیست و باید افزایش یابد، بر اولویت قرار دادن ساخت مخازن امن تاکید کرد و گفت : حدود هفتاد مخزن در کشور داریم که از این تعداد حدود ۷ مخزن دارای استاندار‌های جهانی هستند و باید خودمان را بازسازی کنیم.

خسروی افزود : باید تمام تلاش و تمرکزمان را بر موضوع مخازن امن بگذاریم و به‌عنوان یک سیاست این موضوع را پیگیری کنیم.

آغاز پایش موزه‌ها با کمک پژوهشگاه و تدوین و ابلاغ دستورالعمل واحد برای تمامی موزه‌ها از دیگر نکاتی بود که وی در این نشست مطرح کرد.

مدیرکل امور موزه‌های کشور با اشاره به ابلاغ دستورالعمل نحوه بازگشایی موزه‌ها در سه مرحله، اجرای سه اصل حفاظت، مستند سازی و انعکاس اطلاعات به جامعه را در زمان کنونی مورد تاکید قرار داد.

خسروی گفت :  هر موزه کمیته بحران خود را فعال و نیروی واکنش سریع را فعال کند.

وی به گزارش ۲۶۱ موزه اشاره کرد و افزود : ۵ میلیون و ۸۱۸ هزار و ۷۰۳ قلم شی که در اختیار موزه‌های وابسته وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است، ۴۹ هزار و ۴۵۳ شی به مخازن منتقل شده‌اند و سه هزار و ۶۰۸ قلم شی نیز در محل مورد حفاظت قرار گرفتند. تعداد نفر ساعتی که برای این اقدامات در اختیار موزه‌ها بوده حدود بیست هزار ساعت بوده است.

رئیس کمیته ملی ایکوم ایران نیز در این نشست با بیان اینکه در موضوع حفاظت ، دو اصل استاندارد‌های حفاظتی که باید در زمان صلح و آرامش عمل شود و امر نجات بخشی در زمان بحران که شرایط ویژه‌ای را می‌طلبد حائز اهمیت است.

احمد محیط طباطبایی با بیان اینکه از سال ۱۳۸۴ ایجاد مخازن امن (شناسایی، طراحی و ساخت) مطرح بوده است، افزود: برخی موزه‌ها مخزن دارند، اما امن نیست، برخی انبار یا مخرنی ندارند که هر کدام شرایط ویژه‌ای را می‌طلبد و نیاز است ایجاد مخازن امن استاندارد در اولویت قرار گیرد.

رئیس کمیته ملی ایکوم ایران گفت : این جنگ تحمیلی یک بار دیگر به همه گوشزد کرد بسیاری فعالیت‌ها در جنگ متوقف می‌شود، اما آنچه که هیچ گاه تعطیل نمی‌شود چتر حفاظتی میراث‌فرهنگی است که به‌عنوان اولویت نظامی برای کل کشور مطرح است و نیاز به پشتیبانی دارد.

طباطبائی با بیان اینکه در زمان تعطیلی فیزیکی بخش مسئولیت اجتماعی موزه‌ها تعطیل نمی‌شود، گفت : موزه‌ها با برگزاری نمایشگاه و فعالیت به صورت مجازی باید فعال باشند. اوکراین تجربه موفقی در این حیطه داشت و با برگزاری نمایشگاه موجب خروج روسیه از ایکوم شد.

وی گفت : اوایل دهه هشتاد مصوبه دولتی مبنی بر تشکیل انجمن دوستداران میراث‌فرهنگی تصویب شد که هر موزه انجمن دوستداران خود را تشکیل دهد، احیای انجمن‌های دوستدار می‌تواند بازوی کمک مادی و معنوی موزه‌ها باشد.

رئیس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار فرهنگی-تاریخی نیز در این نشست گفت : پژوهشگاه بر اساس وظیفه‌ای که بر عهده‌اش گذاشته شده است دستورالعمل‌هایی را به تمامی موزه‌های کشور ابلاغ کرد که براساس این دستورالعمل عمل کنند.

رحمانی با بیان اینکه بخش پژوهش را پژوهشگاه و بخش شناخت، تحلیل و عملکرد توسط موزه‌ها انجام می‌شود، به ارائه برخی راهکار‌ها پرداخت.

برنامه‌ریزی برای حفظ آثار، مانیتورینگ و پایش آثار، بازنگری حفاظت و مرمت اشیا، تشکیل شورای ایمنی بحران مستقل در هر موزه، قطع تجهیزات برقی غیر ضروری، محافظت از تجهیزات حساس، هماهنگی با نهاد‌های محلی و امدادی، ایمن سازی مواد شیمیایی، مدیریت و خارج کردن کپسول‌های تحت فشار، ممنوعیت فعالیت انفرادی در مجموعه‌ها، تعیین مدیر بحران در دسترس، حفاظت از اسناد و نقشه‌ها، برنامه بازتوانی و بازگشت به فعالیت و مستندنگاری از جمله این راهکار‌ها بود.

رئیس پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار فرهنگی-تاریخی گفت :  با چند شرکت نیز برای ساخت سریع مخازن امن بر اساس ویژگی‌هایی لازم مکاتباتی انجام داده‌ایم. تدوین دستورالعمل بسته‌بندی بر اساس شرایط خاص و رایزنی با مراکز تحقیقاتی مختلف از جمله دانشگاه تهران برای نصب دستگاه‌های پایش محیطی در مجموعه‌هایی مانند کاخ گلستان و موزه ملی از دیگر اقدامات صورت گرفته است.

نشست اداره کل موزه‌ها به‌منظور واکاوی اقدامات انجام شده توسط موزه‌ها در جنگ ۱۲ روزه و ارائه راهبرد‌هایی برای آینده ، امروز با حضور شیوا خسروی مدیرکل امور موزه‌های کشور، سید احمد محیط طباطبایی رئیس کمیته ملی ایکوم ایران و مدیران موزه‌ها در سالن نوروز برگزار شد.