دیابت، بیماری شیرین با عوارض تلخ

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، دکتر مهرداد شریفی با بیان اینکه دیابت شیرین، بیماری شایعی است که نشانه اصلی آن افزایش قندخون بوده و با علائمی شامل؛ پر ادراری، پر نوشی و کاهش وزن خود را نشان می‌دهد، اظهار کرد: این بیماری مزمن، باعث بروز تغییرات بیمار گونه در اندام‌های مختلف بدن میشود و مشکلات فراوانی را برای فرد و بخش سلامت به همراه می‌آورد.

وی مطمئن‌ترین و بهترین راه برای تشخیص دیابت را انجام آزمایش قندخون ناشتا عنوان کرد و افزود: دیابت، خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی، مانند سکته قلبی، سکته مغزی، انسداد عروق و نارسایی قلبی را زیاد می‌کند.

دکتر شریفی بیان داشت: اگر تغذیه سالم نداشته باشید یا اضافه وزن داشته باشید یا به اندازه کافی پیاده روی نکنید، ممکن است این بیماری سراغ شما هم بیایند.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه دیابت می‌تواند تا سال‌ها تشخیص داده نشود، تضریح کرد: نیمی از موارد دیابت در سطح جهان تشخیص داده نشده است، ضمن اینکه در سطح استان حدود یک سوم بیماران از بیماری خود اطلاع ندارند.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ادامه داد: طی سال‌های اخیر افزایش شیوع بیماری دیابت، این بیماری را به بزرگترین همه گیری تاریخ بشر تبدیل کرده است. با توسعه زندگی شهرنشینی و تغییر الگوی خوردن و آشامیدن، کاهش فعالیت بدنی، تغییر الگوی خواب و بیداری و همه آن چیزی که به عنوان شیوه زندگی توام با سلامت می‌شناسیم، شاهد افزایش شیوع بیماری دیابت در جهان و کشور خودمان هستیم.

وی می‌گوید: با دسترسی مناسب به مراقبت دیابت و حمایت برای رفاه حال بیماران، همه افراد مبتلا به دیابت این شانس را دارند که به خوبی زندگی کنند. سلامت جسم و روان بیمار در مرکز توجه مراقبت‌هایی است که برای بیمار دیابتی انجام می‌شود.

دکتر شریفی با بیان اینکه بیش از یک سوم از افراد دیابتی پریشانی و اضطراب ناشی از دیابت را تجربه می‌کنند، اضافه کرد: ۶۳ درصد از افراد دیابتی می‌گویند که ترس از ایجاد عوارض دیابت بر روی سلامت روانشان اثر می‌گذارد.

وی با اشاره به اینکه از افراد مبتلا به دیابت به سختی می‌توانند نسبت به وضعیت خود مثبت فکر کنند، گفت: دیابت بیماری  بسیار شایعی است به طوری که در سال ۲۰۲۴ تعداد مبتلایان به دیابت در گروه سنی ۲۰ تا ۷۹ سال بیش از ۵۸۸ میلیون نفر بوده است و پیش بینی می‌شود این تعداد تا سال ۲۰۵۰ از مرز ۸۵۲ میلیون نفر بگذرد.

دکتر مهرداد شریفی افزود: طبق برآورد‌ها در سال ۲۰۲۴ بیش از ۴۰ درصد از مبتلایان به دیابت، یعنی بیش از ۲۵۰ میلیون نفر از بیماری خود بی خبر بوده‌اند و بیش از ۸۷ درصد از موارد تشخیص داده نشده در کشور‌های با درآمد کم یا متوسط زندگی می‌کنند.

وی دیابت را چهارمین یا پنجمین علت مرگ در اکثر کشور‌ها عنوان کرد و ادامه داد: به طور کلی در جهان در هر ۱۰ ثانیه یک نفر به علت این بیماری جان خود را از دست می‌دهد، از طرف دیگر حدود ۴۰ درصد مرگ‌های ناشی از دیابت در سنین بهره وری (۲۵ تا ۶۰ سالگی) رخ می‌دهد.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان با بیان اینکه درسال ۲۰۲۴ برای اولین بار مخارج درمانی ناشی از دیابت از مرز یک تریلیون دلار گذشت، تصریح کرد: ۵۴۱ میلیون نفر در جهان قند خون صبحگاهی  بین ۱۰۰ تا ۱۲۶ دارند که به عنوان اختلال تحمل گلوکز شناخته می‌شوند و تعداد زیادی از آنها در صورت عدم ایجاد تغییر در زندگی خود  به دیابت مبتلا می‌شوند.

وی بیان داشت: از هر هفت نوزاد متولد شده یک نوزاد در دوران بار داری از قند خون بالای مادر رنج برده است و بیش از ۱.۲ میلیون کودک و نوجوان مبتلا به دیابت نوع یک هستند.

ابتلا حدود ۱۵ درصد خوزستانی‌ها به دیابت

دکتر شریفی اضافه کرد: در کشور ما بر اساس نتایج هشتمین دوره پیمایش ملی عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر که در سال ۱۴۰۰ انجام شد، حداقل ۱۴.۱۵ درصد جمعیت بالای ۲۵ سال از بیماری دیابت رنج می‌برند که تعدادشان بیش از ۷.۵ میلیون نفر برآورد می‌شود که حدود ۷۵ درصد آنها از بیماری خود آگاه هستند.

وی می‌گوید: شیوع دیابت در استان خوزستان بر اساس قند خون ناشتا معادل ۱۸.۹۵ درصد است که نسبت به مطالعه مشابه در سال ۱۳۹۵، ۴.۹ درصد افزایش شیوع دیابت در استان داشته‌ایم.

دکتر شریفی با بیان اینکه شیوع اضافه وزن و چاقی در استان  ۶۳.۸ درصد بوده که از میانگین کشوری بالاتر است، اظهار داشت: بیماری دیابت می‌تواند بر هر بخش از زندگی افراد تأثیر منفی بگذارد.

وی می‌گوید: دیابت نوع دو بیش از ۹۰ درصد از کل موارد دیابت را تشکیل می‌دهد و برای کاهش خطر ابتلا به آن باید یک رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم داشت. حتی یک کاهش وزن کوچک می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند.

دکتر مهرداد شریفی اذعان کرد: سابقه خانوادگی دیابت، اضافه وزن و چاقی، رژیم غذایی ناسالم، عدم تحرک بدنی، افزایش سن، فشارخون بالا، اختلال تحمل گلوکز، اختلال قند ناشتا، سابقه دیابت بارداری، تغذیه نامناسب در دوران بارداری عواملی هستند که شانس بروز دیابت را بیشتر می‌کند. هرچه فعالیت بدنی افزایش یابد برای کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ بهتر است.

تاثیر فعالیت بدنی بر پیشگیری و کنترل دیابت

وی افزود: شما باید حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت هوازی با شدت متوسط تا شدید (مثلاً پیاده روی، دویدن، شنا یا دوچرخه سواری) که در هفته در فواصل منظم طی ۳ تا ۵ روز را به عنوان هدف قرار دهید. زمان انجام فعالیت بدنی را از ۱۰ دقیقه شروع کنید و به تدریج بالا ببرید. علاوه براین توصیه می‌شود در هفته یک ساعت فعالیت‌های قدرتی، استقامتی و انعطاف پذیری انجام دهید.

دکتر شریفی تصریح کرد: به منظور آگاهی عموم جامعه در باره بیماری دیابت و تاکید بر اهمیت مراقبت دیابت روز‌های ۱۷ تا ۲۳ آبان ماه به عنوان هفته ملی دیابت نامگذاری شده است و شعار روز جهانی و  هفته ملی دیابت سال ۱۴۰۴" دیابت در مراحل مختلف زندگی " تعیین شده است.

وی گفت: دیابت همه مراحل زندگی از جمله کودکی، سال‌های باروری، سن کار و بهره وری و سالمندی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد و شعار امسال سازمان بهداشت جهانی "دیابت در مراحل مختلف زندگی" به این معناست که هر فرد مبتلا به دیابت باید به مراقبت‌های یکپارچه، محیط‌های حمایتی و سیاست‌هایی که سلامت، عزت نفس و خودمراقبتی را ارتقا می‌دهند، دسترسی داشته باشد.

دکتر شریفی می‌گوید: هدف از بسیج هفته ملی و روز جهانی دیابت امسال تاکید بر اهمیت پیشگیری، مدیریت و ارتقای کیفیت زندگی در کل دوره زندگی است و درجهت کنترل بیماری دیابت و عوارض آن ضروری است همه ما اصول زندگی سالم را بدانیم و اجرا کنیم.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: لازم است به امر آموزش پیشگیری از دیابت و جلوگیری از عوارض روحی و بدنی آن در جامعه و در خانواده و مکان‌های آموزشی نظیر مدارس توجه خاص داشته باشیم و بدانیم که خود مراقبتی از برنامه دیابت توسط بیماران و افراد در معرض خطر می‌تواند کمک بسیار بزرگی در جهت کنترل بیماری باشد، بنابراین ضروری است آموزش و باز آموزی سطوح مختلف ارائه دهندگان خدمت در اولویت برنامه ریزی‌های آموزشی متولیان برنامه باشد و لازم است دسترسی به دارو جهت تمام بیماران فراهم شود؛ و سازمان‌های بیمه گر نقش حمایتی خود را ایفا کنند.

رئیس مرکز بهداشت خوزستان در پایان گفت: در حالیکه بیش از نیم میلیارد نفر از مردم جهان مبتلا به دیابت هستند دیگر دیابت فقط یک بیماری نیست بلکه یک سبک زندگی است که نیاز به درک، حمایت و همدلی دارد. روز جهانی دیابت ۲۰۲۵ فرصتی است برای همه ما که در ساختن محیطی سالم‌تر، آگاه‌تر و انسانی‌تر نقش داشته باشیم چه مبتلا باشیم یا چه نباشیم.