پخش زنده
امروز: -
کارشناس اقتصادی گفت: عرضه خودرو در بورس غیرقانونی، غیرمتعارف و برهم زننده بازار عرضه و تقاضا است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه بالاتر شبکه خبر با موضوع بررسی عرضه خودرو در بورس کالا؛ آری یا خیر؟ میزبان آقایان علی علیلو نماینده مجلس نهم و رئیس سابق تحقیق و تفحص از خودروسازان و کارشناس اقتصادی و همچنین همایون دارابی کارشناس بازار سرمایه بود.
سؤال: آقای علیلو آیا موافق عرضه خودرو در بورس کالا هستید یا خیر؟
آقای علیلو: کارشناس اقتصادی: بنده با بورس بسیار موافقم، با عرضه خودرو در بورس مخالفم.
سؤال: به چه دلیل؟
آقای علیلو: ۱- به دلیل این که اصلاً اعلام کردم در همین گزارشی هم که شما داشتید ما از زبان مراجع بارها شنیدیم که عرضه خودرو در بورس یک امر غیرقانونی است. حالا به استناد کدام مفاد قانونی خوب است که از آقایان سؤال شد بیایند، بارها اعلام شد در رسانهها و خیلی مجدانه روی این پافشاری داشتند. ۲- غیرمتعارف است. ما در دنیا نداریم هیچ کشوری که بخواهد شخصی یک خودرو برای خود بگیرد، برای خانواده اش برود در بورس ثبت نام کند، وارد بورس کالا شود، برود مثلاً در فرایندهای این چنینی. ۳- بازار رقابت را داریم با همین روش میبندیم. ما چرا باید به جای این که بیاییم به همان شکلی که در دنیا عرف است؛ عرضه است، تقاضا است، بازار است، نمایشگاه است، فروشند و خریدار است. بگذارند آزاد مردم همان طور که در همه جای دنیا تجربه شده، اجازه دهند همان عرضه و تقاضا به شکل عادی انجام بگیرد. ۴- چرا رابطهای است که همین الآن حضرتعالی در صحبت خودتان اشاره کردید در مقدمه برنامه بین زیان انباشته خودروسازها و ضرورت عرضه خودرو در بورس، چرا؟ من این را در توضیحات بعدی عرض میکنم.
سؤال: آقای دارابی شما موافقید یا مخالفید؟
آقای دارابی: بله، ما طبیعتاً موافق هستیم، چرا؟ چون رهبر فرزانه انقلاب امسال را سال مهار تورم و افزایش تولید داشتیم. ما سال گذشته خودرو را برای مدت کوتاهی نزدیک هفت درصد تولیدات خودروسازها را در بورس عرضه کردیم. قیمتها چطور بود پارسال؟ در یک مورد در خودروی شاهین حتی ما به اندازه عرضه چهارهزار دستگاه، تقاضا نداشتیم. قیمت ۳۳۴ میلیون تومان قیمت خورد، امروز آن قیمت چقدر است؟ ۶۰۵ میلیون تومان یعنی تمام خودروهایی که پارسال بدون رقابت و مشکل داشتند در بورس کالا برای یک مدت کوتاهی معامله میشدند امروز بین تقریباً ۶۰ تا ۱۲۹ درصد قیمتشان رفته بالا، چرا؟ برای این که ما اجازه ندادیم نظام شفاف بورس کالا جانشین دلالی شود. گفتم فقط نزدیک هفت درصد خودروهای ما وارد بازار بورس کالا شد؛ ۶۸ هزار دستگاه عرضه شد.
آن ۶۸ هزار دستگاه ۴۱ هزار میلیارد تومان به صورت شفاف به جای این که راهی دلالی و بازار سیاه شود، توزیع شد. چه کسانی سهم بردند؟ نزدیک ۱۶ هزار میلیارد تومانش را خودروسازها بردند. نزدیک ۱۰ هزار میلیارد تومانش را مصرف کنندهها با قیمت ارزانتر در بورس کالا خریدند نسبت به بیرون و نزدیک به ۱۴۰۰ میلیارد تومان دولت توانست مالیات بگیرد. چیزی که الآن نمیتواند بگیرد. ما میآییم در یک اقتصادی که میخواهیم رشد کند، میخواهیم اشتغال ایجاد کنیم، میخواهیم مردم رفاه داشته باشند، یک سیستم دلالی ناشفاف را میگذاریم وسط، میگوییم از این سیستم ناشفاف تبعیت کنید و آن وقت اجازه میدهیم پول به جای این که بیاید داخل کارخانه، برود به جیب مردم و برود سراغ دولت، اینجا هدر برود و برود به جیب دلالها. اگر امسال تا این شش ماه اول امسال همان روند پارسال در بورس کالا انجام میشد، فکر میکنید چقدر شغل ایجاد میشد؟ خودروساز ما دارد زیان ناخالص میدهد، یعنی حتی خودرویی که میفروشد؛ بهای مواد اولیه و دستمزدش نیست. ما از این انتظار داریم که شبکه قطعه سازی خوب داشته باشد، برود تحقیق و توسعه کند؟ اگر اجازه میدادیم نه تنها ظرفیت قطعه سازی ما امروز پر شده بود، نه تنها خودروسازی مثل ایران خودروی ما که پارسال در همان مدت کوتاه ۵۸ هزار دستگاه عرضه کرد. ۱۰
هزار میلیارد تومان از زیانش کمتر شد. ۱۰ هزار میلیارد تومانی که به جیب دلالها میرفت. اگر میماند برآورد خود ما این است که نزدیک ۱۳ هزار نفر در صنعت خودرو بیشتر سر کار میبردیم، اما نکردیم. ما نمیدانیم چه اولویتهایی وجود دارد در این کشور که روی حرف مقام معظم رهبری در مورد مهار تورم و افزایش تولید سوار میشود، نمیگذاریم آن اتفاق بیفتد، قیمت بالاتر میرود. تولید ۲۵۶ هزار دستگاهی پارسال، امسال در شش ماه میرسد به ۲۵۸ هزار تا؛ دوهزار دستگاه بیشتر میشود. در صورتی که اگر خودروساز سرمایه گذاری کافی داشت، به جای این که الآن ۹۷ هزار میلیارد تومان خودروساز بزرگ ما؛ ایران خودرو زیان انباشته دارد در شش ماهه به علاوه سایپا کنیم؛ ۱۴۷ هزار میلیارد تومان زیان انباشته است؛ در شش ماهه ۱۹ هزار میلیارد تومان زیان ساخته شده است. این اعداد شوخی نیستند در اقتصاد ایران. این اعداد میتوانستند وجود نداشته باشند، میتوانستند برعکس باشند. میتوانستند به جای این ۴۰ هزار میلیارد تومان ما سرمایه گذاری داشته باشیم آن هم کجا؟ در مناطق محروم. بزرگترین صنعت ما بعد از صنعت نفت؛ صنعت خودرو است که با دست خودمان زمین زدیم. وقتی این موتورها را از اقتصادمان خاموش میکنیم، وقتی اجازه نمیدهیم مردم قیمت خوب بدست بیاورند کالا را، هم مردم ناراحت هستند، چون گران میخرند، بی کیفیت میخرند، بدون امنیت بالا میخرند، هم خودروساز ناراحت است، چون زیان میدهد و هم کارگر خودروساز ناراحت است، چون حقوق کافی نمیگیرد.
سؤال: آقای علیلو شما فکر میکنید که این کاری که الآن جلوی عرضه خودرو در بورس گرفته شده، به نظر شما دلالی را توسعه داده یا این اعدادی که آقای دارابی به آن اشاره کردند؟
آقای علیلو: نه، اولاً که من خواهشم این است که از مقام معظم رهبری خرج نکنید. شعار مهار تورم و افزایش تولید لزوماً چه ارتباطی دارد در عرضه خودرو؟
آقای دارابی: صنعت خودرو؛ دومین صنعت ماست. من میخواهم بگویم وقتی ما یک هدفی برای سال گذاشته میشود؛ هدف این است که همه فعالان...، میخواهم بگویم این خرج کردن نیست، این هدف گذاری است. فرمانده وقتی میگوید شما در یک خط حرکت کنید، شما نمیتوانید برگردید از یک طرف دیگر بروید، مگر این که بپذیرید ما اصلاً قبول نداریم.
آقای علیلو: آقای دارابی عزیز این فرمانده بزرگوار ما سالهای سال است دارد میفرماید بهترین نوع حکمرانی این است که بر مدار قانون حرکت کنیم. ما در دوره هشتم مجلس، قانون ساماندهی خودرو را تصویب کردیم، چرا دوستان بزرگواری که شما هم یکی از آن بزرگوارها هیچ وقت نمیگویید چرا قانون اجرا نمیشود؟ هیچ وقت نمیگویید دولت در کارهای مدیریت بنگاههای اقتصادی چه کار میکند؟ چرا نمیخواهیم تبعیت کنیم از قواعد علمی و دانشگاهی در مدیریت و حکمرانی مان. حالا یک صنعت؛ تولید هم بخشی از آن است، چرا میآییم شعار امسال را که میتواند عرضه خودرو در بورس نباشد، مهار تورم هم بشود، افزایش تولید هم اتفاق بیفتد. چرا ما دنبال درمان واقعی نمیرویم؟ همیشه مسکن میزنیم.
شما به من بفرمایید که الآن کارشناس بورس هم هستید؛ خودرو مثل خیلی از کالاهای دیگر در سبد مصرف خانوار در همه مردم ایران است. قدیم نیست که در روستاها ما میرفتیم یک مینی بوس داشت، آن هم خیلی داغون، الآن میروید در خیلی از روستاهای ما؛ بخشی که بله محروم و در نقاط دور افتاده هستند بماند، اما در اکثر روستاهای ما حتی مردم نیاز به خودرو دارند. آنجا بورس چه کار میکند؟ آیا همه مردم ما سواد بورس دارند؟ دسترسی به بورس دارند؟ شما کلانشهرها را میبینید که کارگزاران تان هستند، وقتی من میخواهم یک خودرو بگیرم، به جای این که بخواهم به نزدیکترین نمایشگاه، به نزدیکترین نمایندگی همین خودروساز ملی خود بروم؛ ثبت نام کنم، خودرویم را بخرم، ببینم، با سلیقه خود انتخاب کنم، میآورید وارد بورس میکنید که خیلیها دسترسی ندارند، این کجا از عدالت عمومی و اجتماعی جامعه برخوردار است؟ خیلیها در همان زمانی که شما در بورس عرضه کردید؛ همین دلالهایی که میفرمایید به دلیل این که خیلیها دسترسی به کارگزارهای شما نداشتند در شهرستانهای کوچک، آمدند دلالها با اجاره کردن کارتهای ملی این و آن از طریق بورس خرید کردند.
دلالی رسمی شد یک عرف دلالی، بعد شما میفرمایید جلوی دلالی را گرفتید؟ در آن جایی که برگردیم اگر به سالهای قبل، در زمان و دورهای که ما تحقیق و تفحص کردیم در دوره نهم مجلس، تا آن موقع عرضه خودرو در نمایندگیها بود. نمایندگیهای ایران خودرو و سایپا یک شبکه گستردهای است که در همه شهرستانهای ایران وجود دارد. وقتی آمدند این کار را از نمایندگی گرفتند؛ گفتند نمایندگیها فقط برای خدمات پس از فروش انجام وظیفه کنند.
آقای بزرگ نسب در همان زمان بنده مجلس بودم؛ گروه زیادی از همین نمایندگیها از استانهای مختلف آمدند گفتند ما داریم ورشکست میشویم. برای این که جلوگیری کنند از ورشکستگی نمایندگی هایشان، چون اینها هر موقع میفروختند یک درصد کوچکی کارمزد برای خود نمایندگیها در فروش بود یا خدماتی که برای فروش، جذب مشتری، برای این کارهایی که میکردند در بحث فروش یک کارگزاری، یک کارمزدی میگرفتند. اینها آمدند گفتند این را از ما گرفتند، ما الآن اصلاً وظیفه ما شده است؛ نصف، سود ما شده نصف و مردم سرگردان شدند. بعد ببینید چه اتفاقی افتاد؟ به جای این که اصل موضوع را حل کنند، رفتند خدمات را گران کردند که نمایندگیها غیرصرفه نشود برای آنها، بصرفد. به قولی، نمایندگی خود را حفظ کنند. در یکی از شهرستانها بستند. ما در شهرستان خود که حوزه انتخابیه ام بوده، از همان زمان تا یک مدت بعد بسته شد، ورشکسته شد و همین الآن هم ندارد.
چرا ما لطمه میزنیم به آن وضعیت و روشهای متعارفی که مردم...، بله در تحقیق و تفحص ما رسیدیم به این که ما در تهران و بعضی کلانشهرها فقط در این روش یک رانتها و روشهای فسادی در عرضه یا استفاده یا خرید تعداد خودرو که سبدی بعضی از نمایندگیها میگرفتند، آنها هم ما پرونده کردیم دادیم.ای کاش همان موقع میرفتند همین اشکال را رفع میکردند، همین وضعیت را تقویت میکردند و همه مردم هم دسترسی داشتند. میآوریم در بورس، ولی تبعات تالی فاسدهای آن را نمیبینیم، بعد میآییم این جا میگوییم ما شبکه دلالی را زیاد کردیم. ما در زمانی که در بورس عرضه میشد دلالیها رشد کردند.
آقای دارابی: ببینید ما برای دلال باید عقل قائل باشیم دیگر.
آقای علیلو: این حرف شما که متناقض شد، گفتید دستشان را قطع کردیم الآن میگویید باید ارزش بدهیم؟
آقای دارابی: صبر کنید، دلال خیلی سود میکند زمانی که برود از کارخانه ۳۳۴ میلیون تومان بگیرد، ۶۰۰ میلیون تومان بفروشد، مگر در بورس کالا این اتفاق افتاد؟
آقای علیلو: در بورس این اتفاق نیفتاد، در خارج از بورس افتاد، چون روش غلط بود.
آقای علیلو: صبر کنید، وقتی من دارم کالا را به قیمت واقعی در بورس میفروشم دلالی به وجود نمیآید به خاطر همین هم خودروی شاهین که من مثال زدم کسی نیامد بخرد. اولاً الآن در تمام کشور شبکه بانکی وجود دارد، کارگزارها متصل به شبکه بانکی بودند. تمام کارگزاریها شبکه بانکی اعلام کردند بیایند ثبت نام کنند. کد ملی به صورت شفاف در سامانه ثبت است، اصلاً امکان ندارد که دلالی بیاید دو تا بخرد، یعنی حتی شما امروز بروی تحقیق و تفحص کنی یک مورد پیدا نمیکنی و بعد هم وقتی خودروساز آن جا میفروخت اگر نمیآمد سر وقت تحویل دهد، جریمه میشد. ولی بیرون از آن جا که شما آن جنگل خرید و فروشهای دلالی را به وجود میآورید، یک نمونه بگویم؛ خودروساز میآید، خودم خودرو خریدم. از درب کارخانه میگیرد دلال فرض کنید ۱۰۰ میلیون تومان، میآورد میدان آزادی میدهد ۲۰۰ میلیون تومان. خودروساز خودرو را از صفر ساخته تا آن جا ۱۳ میلیون تومان ضرر کرده روی همین خودرو.
آقای علیلو: یعنی شما میفرمایید که در این سامانه یکپارچه این اتفاق میافتد؟
آقای دارابی: بله دقیقاً.
آقای علیلو: چرا؟ دارید مصداقهایش را؟
آقای دارابی: همین شش ماهه امسال شما بنگاهداری خوب است؟ نه منظورم بنگاه نیست شرکت تولیدی داری.
آقای علیلو: از این سامانه یکپارچه اگر صحبت میکنم منظورم نیست که دفاع میکنم، شما به عنوان کارشناس بورس، خواهشم این است که یک مقدار به قاعده اصلی عنایت داشته باشید. بورس یک روش تسکینی بود بر یک وضعیت نابسامان، چرا؟ ۱- عرضه کردم در هیچ جای دنیا این عرف نیست. ۲- پاسخی ما از طرف بورس در مقابل مراجعی که گفتند غیرقانونی است، هیچ وقت پاسخ را مستند نشنیدیم. ۳- چرا ما نمیخواهیم بازار خودرو را رقابتی کنیم؟
آقای دارابی: به خاطر دلالها، به خاطر منافع دلالها.
آقای علیلو: نه، این نیست. شما چرا بحث واردات را این قدر جلوی آن ایستادگی میکنید؟ چرا بازار را نمیگذارید به حد اشباع برسد که آن عرضه و تقاضا...
آقای دارابی: الآن بازار ما اشباع است یا نه؟
آقای علیلو: نه، نیست.
آقای دارابی: چرا؟
آقای علیلو: همین الآن شما بفرمایید در هر وقتی در سیستم در همین سامانه عرضه یکپارچه اعلام میکنند ما ۴۰ هزار تا از فلان مدل خودرو میخواهیم عرضه کنیم ۴۰۰ هزار نفر ثبت نام میکنند.
آقای دارابی: ۴۰۰ هزار تقاضا داریم؟ نه، اینجاست که اشتباه میکنید. قیمت تقاضا را چه میکند؟ ابزار قیمت؛ متعادل کننده عرضه و تقاضاست. الآن من به شما میگویم این لیوان با آب داخلش برای من ساختش پنج هزار تومان تمام شده، تقاضا برای این به قیمت شش هزار تومان؛ یکی است. اما اگر من این را بیاورم هزار تومان بفروشم، تقاضا چند تا میشود؟ تمام این جمع میآیند دنبال این. شما کاری کردید در آن سامانه، آن سامانه خودرو را تبدیل کرده به کالای سرمایهای برای مردم. مردم دارند به چشم آن سامانه به عنوان لاتاری را نگاه میکنند که من بروم آن جا ثبت نام کنم اگر خودرو به اسم من درآمد؛ ۱۰۰ میلیون تومان سود کنم. چرا میخواهد مصرف کند؟
آقای علیلو: ما هم به این ایراد داریم.
آقای دارابی: ایراد دارید، ولی دفاع میکنید از آن.
آقای علیلو: ما میگوییم شما اگر قانون را اجرا میکردید؛ قانون مجلس هشتم که تصویب شد، اگر تأکید میکردید بر این که آن قانون اجرا شود. در آن قانون هم توجه به کیفیت بود، هم توجه به عرضه و تقاضا بود، هم توجه به واردات بود، یعنی نظر مردم در آن قانون از هر جهت تأمین بود، ما آمدیم جلوی اجرای قانون را گرفتیم بعد آمدیم از این نسخههای من درآوردی داریم عرضه میکنیم.
آقای دارابی: من درآوردی نیست، ما در صنعت خودرو دو مشکل داریم؛ ۱- قیمت غیرواقعی، چرا قیمت غیر واقعی است؟ چون در شش ماهه شما نگاه میکنید شرکت ایران خودرو ۱۳ درصد، شرکت سایپا ۲۱ درصد زیان ناخالص دارد، یعنی آن بنگاه دارد عملاً زیرقیمت تمام شده میفروشد.
آقای علیلو: ما در تحقیق و تفحصی که داشتیم همه اینها را در تلویزیون اعلام کردیم. دلیل زیان انباشته را به اینجا نیاورید.
آقای دارابی: این زیان انباشته نیست، زیان ناخالص است.
آقای علیلو: حتی زیان ناخالص باشد.
آقای دارابی: من الآن این را تولید میکنم پنج هزار تومان، از من گذاشتید سه هزار تومان بفروشند.
آقای علیلو: با اعداد و ارقام اثبات کردیم، چون الآن دیگر من تحقیق و تفحص و مطالعه جدید ندارم، ولی در آن زمان اثبات کردیم و تکرار شده در ادوار مختلف. خودروسازهای ما از پایینترین بهره وری، از بالاترین سربارها.
آقای دارابی: به آن هم میپردازم.
آقای علیلو: شما خودروساز نیستید به آن بپردازید.
آقای دارابی: به آن هم میپردازیم.
آقای علیلو: شما از بورس آمدید دفاع کنید.
آقای دارابی: نه.
آقای علیلو: ما داریم میگوییم که بورس بسیار جایگاه خوبی است برای عرضه کالا برای به اصطلاح، اما نه در خودرو.
دارابی: چرا؟
آقای علیلو: پس فردا هم بگوییم فرش هم ملت میخواهند بخرند بروند آن جا. چرا این ضرورت در فرش نیست. چرا در یخچال نیست چرا رفتیم در دستوری. همین را بگویید.
دارابی: چون قیمت گذاری دستوری نگذاریم. برای این که چه اتفاقی افتاد برای این که سیاست گذار آمد شما در مجلس آمدید گفتید که قیمت ارزان میفروشم برای این که مثلا مردم راضی باشند رای بدهند.
آقای علیلو: هیچ وقت مجلس این حرف را نزد.
دارابی: و بعد زیانش را گردن مردم انداختید.
آقای علیلو: حرف را تحریف نکنید. هیچ وقت مجلس نیامد بگوید که، چون این است. علت اساسی این که شما مجبور شدید از راهکارهای من درآوردی حالا یا سامانه یکپارچه یا بورس یا هر روش دیگری استفاده بکنید به دلیل این که عرضه و تقاضا هیچ وقت هم خوانی در خودرو نداشت.
آقای دارابی: چرا دارد اگر الان بورس
آقای علیلو: شما همین الان بگویید در کالای فرش است لوازم خانگی است یا هر اقلامی یا مثلا خیلی از کالاهای دیگه مجبورید ببرید در بورس چرا؟ چون بازار اشباع است، چون دسترسی است، چون عرضه و تقاضا به درستی انجام میشود، چون به قول خودتان قیمت دستوری گذاشتن نیست، چون به این حدی که در خودرو دولت آمده وسط میدان دارد همه کار را خودش مدیریت میکند وجود ندارد در هر جایی که دولت به این شکل با این پررنگی شما بروید در پتروشیمی هم همین است در فولاد هم همین است در هر جا دولت آمد وسط میدان که خودم میخواهم تولیدکننده باشم خودم هم فروشنده باشم همین است، انتظار دیگری نمیشود داشت برویم درمان اساسی را انجام بدهیم برویم نقشهها را درست تعریف کنیم راهکارها را اصلاح کنیم به جای این که از این روشهایی که مردم را به اذیت بیندازند.
دارابی: مردم دارند سود میکنند، مساله اساسی این بود که در بورس کالا، کالا که خودروی مورد نیاز مردم بود به قیمت واقعی در اختیارشان گذاشتیم نه این که از دلال پشت چی بخرد اتفاقی که افتاده این است کالایی به اسم خودرو را تبدیل به کالای سرمایهای کردید در صورتی که هیچ جای دنیا این طوری نیست نباید بروید خودرو بخرید سود کنید.
آقای علیلو: شما یعنی کی؟ من الان کیم؟
آقای دارابی: اون قانون گذار مجلس است شمایی که در مجلس نشسته بودید این کار را کردید.
آقای علیلو: ببینید اصلا دارید افترا میزنید شما یا اطلاعات تان پایین است این الان برای دو سه دوره مجلسی که اتفاقا تحقیق و تفحص کرد ۳۰۰ برگ گزارش داشتیم ۳۰ برگش در صحن علنی قرائت شد به همین دلیلی که شما میگویید عدهای در ۱۳ پرونده به قوه قضاییه معرفی شد.
دارابی: ماحصل چی شد؟
آقای علیلو: اگر مجری که امثال شمایی که در صحنه و میدانید درست اجرا نکردید ما چه کنیم؟ مجلس قانون گذاری میکند همان رهبری عزیزی که شما میفرمایید چقدر رهبری برای این که حکمرانی را در مدار قانون در حوزه صنعتش در حوزه تولیدش در حوزه فرهنگش در هر حوزهای اونی که قانون دارد بدون قانون نیستیم بدون قاعده نیستیم اینها یا باید بگوییم ما در مدال قانون باید حرکت کنیم یا در مدال عرف هر جایی که عالم و دنیا دارند انجام میدهند یکیش هم ما، بگویید در کجا ما قانون داریم چند ماده چند بند از آن قانونی که در مجلس هشتم تصویب شد در مجلس نهم تکمیل شد چند بندش را آقایان اجرا کردند میدانم شما نیستید خطابم در این جا آقایان مسئولین است در آن زمان وزیر وقت را در همین مناظره تلویزیونی از او خواستیم که پاسخگو نبود به این موضوع که چرا دارند خارج از قانون عمل میکنند.
آقای دارابی: خب استیضاح میکردید؟
آقای علیلو: استیضاح شد. گزارشش هم رفت.
آقای دارابی: وزیر بعدی را چرا انتخاب کردید باز دوباره چرا اجرا نکرد؟
آقای علیلو: ببینید وقتی که یک جاهایی شده حیات خلوت دولت، یک جاهایی دارند
آقای دارابی: ما حیات خلوت را آوردیم زیر نور، اما مخالفت اصلی چه کسانی کردند با این قضیه.
آقای علیلو: نور نیست بورس.
آقای دارابی: پس چیست؟
آقای علیلو:همان جا هم شبکه دلالی تان باز تقویت کرد.
آقای دارابی: اصلا.
آقای علیلو:همان جایی که شما به خیلیهایی که دسترسی نداشتند واقعا نمیتوانستند
آقای دارابی: یک مثال میزنم یکی از بزرگترین کشورهای تولیدکننده سیمان بودیم
آقای علیلو: آقای بزرگ نسب نمیدانم من مردم از این وضعیت خسته اند میآییم میرسیم به سوخت این قدر قاچاق و فلان و رانت و خیلی اتفاقهای فاسدگونه میافتد مجبور میشویم کارتیش کنیم میآییم میرسیم به خودرو مجبور میشویم قیمت دستوری بگذاریم سامانه تعریف کنیم بورس را بیاوریم از حالت عادی خارج میکنیم، در بحثهای دیگر میرویم مردم از این که هر روزی هر سالی هر دولتی میآید نسخه جدید برای این که آقا بریم اصلش را درست کنیم.
سوال: اصلش چیست؟
آقای علیلو: اصلش این است که برویم ساختار را درست کنیم ساختاری که امروز در رقابت است.
آقای دارابی: عصر رقابت است.
آقای علیلو: بله، عصر رقابت است رقابت با این وضعیت موجود ایجاد نمیشود.
آقای دارابی: چی جلوی رقبا را میگیرد، قیمت گذاری دستوری.
آقای علیلو: نخیر، قبل از قیمت گذاری دستوری، با قیمت گذاری دستوری مخالف صددرصدیم.
آقای دارابی: اجازه نمیدهید بنگاه به قیمت تمام شده به علاوه سودش بفروشد این کجا رقابت ایجاد میشود؟
آقای علیلو:شما نگید مجلس مخالف قیمت دستوری بود. مجلس زمانی یا اصلا
آقای دارابی: چرا هیچ خودروساز خصوصی دوام نیاورد؟ کدام دیوانهای حاضر بود با این قیمتها بیاید با صددرصد زیان بفروشد؟
آقای علیلو: الان که داریم میبینیم خودروسازهای خصوصی خیلی فروش میکنند.
آقای دارابی: کدام شان؟
آقای علیلو: دیگه اسم نیاوریم بهتر است دیگر. حداقل مردم از زبان مان ده تا از این خودروسازها را تا همین به قول رسانه ملی شنیدند.
آقای دارابی: اگر میخواهید بروید مونتاژکار بیاورید از خارج ارز ارزان بگیرید بروید خارج یک کالایی را بگیرید این جا مونتاژ کنید این جا بفروشید آن اسمش خودروسازی نیست.
آقای علیلو: کدام شان دارند تولید میکنند این را میگویم که شما در صنعت خودرو یا میخواهید با این حالت مغلطه و با این ادبیات گذر کنیم یا نه توجه کنید ببینید دو جمله میگویم بیشتر هم نه، ما صنعت را باید درمان کنیم صنعت در ساختارش فشل است شرکتی که خودروسازی که ۱۶۲ تا شرکت اقماری دارد ۹۰ درصدش زیان ده است زیانهای این شرکتها میآید مینشیند در حسابهای تراز مالی سالانه شرکت مادر که خود ایران خودرو باشد بعد اینها را از جیب مردم میخواهد بگیرد ۱۲ سال است که داد میزنیم ملت تاوان چه را باید بدهند چرا این را اصلاح نمیکنند مشکلات این جاست، از آن طرف وقتی در این ساختار فشل میآییم میخواهیم تیراژ تولید را افزایش بدهیم میبینیم موانع جدی از همین دست وقتی میخواهیم کیفیت را ببریم بالا میبینیم اصلا بسترش وجود ندارد، چون عادت دادیم صنعت کارمان را به مونتاژکار نه به تولید کجا طراحی تولید
آقای دارابی: شما دارید میچرخید که از اصل اصلی کنار بروید.
آقای علیلو:اصل همین است اگر خودروسازی مان را اصلاح کنیم کیفیت را بالا ببریم
آقای دارابی: چه جوری با کدام پول؟ شما الان شش ماهه شده
آقای علیلو:مگر الان دعوای پول داشتیم الان داشتیم روش عرضه را میگفتیم.
آقای دارابی: مگر خودروساز میتواند با باد هوا کار کند.
آقای علیلو: خودروساز با باد هوا کار نمیکند اگر دولت میخواهد حمایت کند چرا آن حیات خلوتی خودش را آن جایی که باید حمایت کند به صحیح نه این که سه چهار هزار سه چهار هزار همت
آقای دارابی: ببینید من میخواهم یک لیوان را تولید کنم درست است از من انتظار دارید کیفیتش خوب باشد، نشکند، امنیت داشته باشد، فشارش میدهم در دستم خرد نشد و همه این ها، میآیم به شما میگویم این کالا ۶ هزار تومان قیمتش است، شمای دولت میگویی این را من دلم میخواهد بفروشی ۳ هزار تومان، همین الان در صنعت لاستیک داریم، در صنعت حمل و نقل داریم، در صنعت دارو داریم، میخواهم این را ۳ هزار تومان تولید کنم ۳ هزار تومان زیان میکنم
آقای علیلو:آن جاهایی که مشترک است مشترکیم در این موضوع با شما موافقیم، اما در آن جایی که مشترک نیستیم را بگویید.
آقای دارابی: میخواهم بگویم که ۶ ماهه آن دو تا خودروسازمان که یک میلیون دستگاه تقریبا تولید میکنند ۲۰ هزار تومان میلیارد تومان زیان ساختند تا آخر سال این رقم به ۴۰ هزار میلیارد تومان میرسد شما از خودتان به عنوان یک مدیرعامل، مدیر یک شرکتید یک صنعتی که ۴۰ هزار میلیارد تومان زیان دارید میکنید چرا، چون اجازه نمیدهند محصول تان را به قیمت واقعی بفروشید وقتی به قیمت واقعی نمیفروشید چه اتفاقی میافتد، پول ندارید تحقیق و توسعه کنید.
آقای علیلو: شما میگویید بیارید بورس ارزان شود از این ور میگویید چرا بالا نمیروید این تناقص را چه طور کم کنیم؟
آقای دارابی: برای این که آن کشاورزی آن روستایی آن کارمندی که شما میگویید وقتی میرود خودرو بخرد به قیمت دولتی مگر به او میدهند او میرود از آن دلال و آن کسی که پول گذاشته ثبت نام کرده خودرو میگیرد به خاطر همین است که وقتی میگویم شما وقتی این خودروی مثلا هایما که سال گذشته یک میلیارد و ۲۰ میلیون
آقای علیلو: ببینید بالاخره باید با قیمت بالا بخرند یا با قیمت پایین بورسی بخرند؟ این را اول تعیین کنیم.
آقای دارابی: قیمت بازار چقدر است؟
آقای علیلو: عرضه و تقاضا معلوم میکند.
آقای دارابی: عرضه و تقاضا در کجا شفاف است در اقتصاد؟
آقای علیلو: در بازار.
آقای دارابی: بازار کجاست؟ بازار بورس است.
آقای علیلو: نخیر، لزوما بازار بورس نیست، مگر مردم همه کالاهایشان را در بورس میخرند این چه حرفی است که میزنید.
آقای دارابی: چند سال پیش میدانید که یکی از بزرگترین کشورهای دنیا از نظر ظرفیت تولید سیمانیم، مردم همیشه مشکل سیمان داشتند، یادتان است؟ ۵ سال پیش هر نفری میآمد در دفترتان در نمایندگی مجلس مشکل سیمان داشت رفتیم پیش وزیر وقت گفتیم سیمان را ببر در بورس گفت مدال طلا میدهم نوبل اقتصاد میدهم به کسی که در یک بورس سیمان معامله شود گفتیم این بورس مسکو بالای سرمان دارد سیمان در آن معامله میشود، نگذاشت تا سال گذشته دو سال پیش سیمان وارد بورس شد امروز عرضه و تقاضا برابر است شبکه دلالی دیگر آن جا نیست کارخانهها دارند طرحهای توسعهای شان را اجرا میکنند کیفیت بالا رفته صادرات هم داریم. فولاد هم همین بود.
آقای علیلو:میلیونها دارند در تلویزیون شما را الان میبینند از یک طرف میگویید آمد در بورس درست شد از آن طرف میگویید عرضه و تقاضا درست شد حل شد، ببینید سیمان الان تولیدمان به حدی رسیده مستند میگویم تحقیقا دارد میگویم بورس نیست بورس نیست تولید سیمان الان به حدی رسیده که میگویند دیگر مجوز ایجاد کارخانه را حتی برای داخل نمیدهیم بروید به سمت صادرات داخل اشباع است چرا
آقای دارابی: پس چرا تا دیروز کم داشتید؟ برای این که نظام دلالی را بردید حذف کردید.
آقای علیلو: عرضه و تقاضاست نه عرضه و تقاضا لزوما در بورس اتفاق نمیافتد در بازار اتفاق میافتد.
آقای دارابی: چرا، به خاطر همین که خودرو نخریدند ماند در تابلو چهار هزار دستگاه روز آخر قبل از این که از بورس بیاید بیرون چهار هزار تا دستگاه رفت تابلو هزار و ۵۰۰ تا تقاضا آمد این معنیش چیست، ما ظرفیت داریم تولیدکننده آماده است، ببینید همه مهندسان، همه کارگران ایران برای این کشور دلشان میسوزد، اما نظام قیمت گذاری دستوری است که فلجش میکند وقتی امروز در صنعت لاستیک کارخانه را وادار میکنید ۷۰ درصد ۶۰ درصد ۵۰ درصد زیر قیمت تمام شده عرضه بکند واقعا این قدر برای لاستیک تقاضا داریم، ولی اجازه نمیدهیم بیاید در بورس کالا شفاف معامله شود تا آن مردم به جای کالای سرمایهای باید سهام تولیدکننده را بگیرند نباید برود خودرو بخرد ۲۰۰ میلیون بگوید ۳۰۰ میلیون تومان بفروشمش باید برود سهام خودروساز را بگیرد که پولش در تولید در اشتغال و در توسعه مناطق محروم بکار گرفته شود. صنعت قطعه سازی مان در همه ایران ۱۶۰ تا شرکت دارد ایران خودرو اگر بخواهد مثل میتسوبیشی باشد باید بالای ۲۵۰ تا شرکت داشته باشد.
مگر صنعت خودرو چیز سادهای است بعد از صنعت نفت بزرگترین مزیت اقتصادی را ایجاد میکند میتواند صدها شرکت داشته باشد میتواند همه دانش بنیان هایتان را راه بیندازد، اما الان داریم چکارش میکنیم با یک قیمت گذاری دستوری با یک معامله پشت پرده با یک در واقع چی کاری میکنیم که برود ۱۴۷ میلیارد تومان زیان اگر این به جای ۱۴۷ هزار میلیارد تومان زیان ۱۴۷ هزار میلیارد تومان سود داشت چقدر شغل ایجاد میشد چقدر استان راه میافتاد چقدر کارگر سرکار میرفت.
مجری: آقای علیلیو نکتهای اشاره کردید که عرضه خودرو در بورس دلالی ایجاد میکند این را توضیحاتش را بگویید تا جوابش را از آقای دارابی بگیریم.
آقای علیلو:دو سه تا مورد را تحقیق در این داشتیم یکی در پتروشیمی بود یکی در بحث خودرو بود خیلی از افراد وقتی بخواهند بروند در پتروشیمی در بورس میروند کارگاهها یا صنایع پایین دستی مواد لازم داشتند این را به بورس بردند یک راهکاری آن زمان دادیم که موفق هم بود، ولی چون نظارت درستی نبود دولت قبلی البته آقای نعمت زاده اصلا اعتقادی به این بحث نداشت و هم عرضه را از پتروشیمی آورد بیرون هم آن روش مان که تعاونیهای مادر بودند حمایت نکرد انداخت شبکه دلالی را گسترش دادند. این را بارها در مجلس، چون دیگه خیلی جاها بحث شد به خودشان هم در همین رسانه مورد مناظره قرار گرفت این مثالش است بعد بردند در بورس، در بورس عدهای از کارگزارها بعضی از کارگزارها با همان دلالهای بیرونی بازارسازی کردند.
سوال: مشخصا، چون درباره خودرو صحبت میکنیم
آقای علیلو:بگذارید خودرو را بگویم.
آقای دارابی: بگذارید پتروشیمی را بگویم ببینید مگر بورس بورس غیر از فضای برخورد عرضه و تقاضاست، عرضه را کی انجام میدهد شرکت پتروشیمی تقاضا را کی انجام میدهد ما آن جا یک سری
آقای علیلو: عرضه و تقاضا در قالب بورس که کارگزارها از بازوهای مدیریتی آن است.
آقای دارابی: آقای بزرگ نسب میآید الان به من میگوید که برای من پتروشیمی بخر یک پ پ بخر من نگاه میکنم که آیا وزارت صمت به ایشان پروانه داده یا نه؟ اگر ایشان پروانه داشته باشد حق دارد بخرد.
سوال: برگردیم به خودرو پتروشیمی بحث امروزمان نیست.
آقای علیلو:دو نمونه را میخواهم بگویم در عین حالی که جواب تان را میدهم در بحث پتروشیمی مردم نیاز به مواد ندارند که کارگاهها داشتند کارگاهها هم مثلا در نهایت ۲۴ هزار واحد صنایع پایین دستی داشتیم ۱۷ هزارش فعال بود ۱۲ هزار از اینها یا ۱۳ هزار تای آنها کاملا فعال بودند چند هزار تای آن هم تا سقف ۱۷ هزار نیمه فعال و نیم بند بود. ببینید این تعداد پی ش این است اینها را گفتیم بروید یا در بورس یا سیستم تعاونیهای مادر تحت نظارت تعاونی وزارت کار، کار از دلالی بیرون بیاید این جا مصداق دارد، اما در خودرو مثل این که بخواهیم بگوییم یکی جهیزیه میخواهد ده تا قلم است یخچال میخواهد فرش میخواهد اینها همه را بدهیم در بورس چرا خودروها را میدهیم آنها را نمیدهیم ببینید حرفم این یک سوال است برایم یک ابهام جدی است چرا این همه کالا مردم نیاز دارند چه اتفاقی در فرش در یخچال در بخاری در لوازم دیگر خانگی یا نیازهای روزمره دیگر مردم در همین اقلام این شکلی در آن جا چه اتفاقی افتاد که ضرورت بردن در بورس نمیبینیم چرا همان کار را در خودرو نمیآییم انجام بدهیم که نیاز در عرضه در بورس نباشد. چه جوری شد که دلالی شد؟
آقای دارابی: اجازه بدهید جواب بدهم.
سوال: آقای علی لو شما گفتید در بورس دلالی میشود.
آقای علیلو:بعضی از این کارگزارها بندهای که تا دیروز نمایشگاه دار بودم دلال بودم خرید و فروش میکردم منافع خودم را از این طریق تامین میکردم رفتم سراغ کارگزارها با کارتهای اجارهای با هویت اجارهای این و آن از طریق بورس خودرو را خریدم بردم در نمایشگاهم گذاشتم یا احتکار کردم برای سه ماه بعد آمدم دونه دونه اینها را عرضه کنم با قیمتهای یکی دو برابری کی گفت که زمان عرضه در بورس قیمت آمد پایین بروید در نمایشگاهها ببینید چه اتفاقی افتاد.
آقای دارابی: اولا کارگزاران بورس نهاد مالیند تا احراز هویت نکنند تا خود شخص نیاید امضا کند
آقای علیلو: احراز هویت میکند شما را برمی دارند میبرند با کارتت.
آقای دارابی: شما باید برای آن بنگاه دار حق قایل باشید وقتی بخرد سودی ندارد وقتی قیمت بازار است برای چی بخرد؟ مساله این جاست وقتی که خودرو امروز ۶۰۵ میلیون تومان در بازار تهران است خودروساز در بورس دارد ۵۹۵ میلیون تومان میفروشد آیا این میآید بخرد یا وقتی ۳۰۰ تومان در کارخانه از آن پشت میتواند بخرد میآید معامله میکند.
آقای علیلو: این ادعای شماست که در بورس رفتیم دیگه قیمت آمد همچین چسبید به کف که دیگه هیچ کس ماشین نخرید بفروشد، چون صرفه نداشت.
آقای دارابی: نیامدند دیگه مگر کسی آمد؟ پس چرا بنگاههای معاملاتی اگر میروید در همین منطقه یک، دو و سه بروید در اینها ببینید در عرض یکی دو سه سال گذشته چقدر نمایشگاه ماشین اضافه شده است اگر صرفه ندارد
آقای علیلو:چه ماشینی میفروشند؟
آقای علیلو: همه چیز، بعضی هایشان فقط کارشان لوکس و خارجی است بعضی دست دوم، ولی خیلی هایش را بروید در ۱۷ شهریور، شوش و خراسان و اینها که همه ایرانیند، چرا این حرف را میزنید؟
آقای دارابی: اگر بیاید در بورس ببینید هدف قانون گذار یا هدف اقتصاددان در اقتصاد این است که هزینه مبادله را بیاورد پایین وقتی میآورید در بورس هزینه مبادله میآید پایین به خاطر همین دیگه نمیصرفد بروید از دلال و دست دوم بخرید یک زمانی در این کشور همه داشتند یا اکثر کسانی که بودند داشتند آهن معامله میکردند ما هم واردکننده آهن بودیم درست است؟ همه دنبال حواله میلگرد و تیرآهن بودند امروز چرا آن بازار جمع شده؟ چرا تبدیل شدیم به بزرگترین صادرکننده منطقه در بحث فولاد؟ برای این که این قیمت را آوردیم در بورس کالا شفاف شد کارخانه دانست که اگر این کالا را تولید میکنم ۵۰ تومان برایم تمام میشود ۶۰ تومان میدهم ۱۰ تومان سود دارم این سود را صرف چه میکنم؟
آقای علیلو: مواداولیه است پتروشیمی را برای همین مثال زدم ببینید مواداولیه ساخت ساختمان است مواداولیه خیلی صنایع مان است فولاد است ایرادی ندارد آن درست است دیگه قبول داریم، اما مایحتاج مردم را ببریم در بورس این عرف کجاست قانون کجاست؟
آقای دارابی: دوما این که شما میگویید کالایی مثل خودرو بیاید در بورس چرا یخچال و اینها نیاید؟
آقای علیلو:من میگویم نباید بیاید خودرو هم نباید بیاید.
آقای دارابی: یک سیر تحولی در نظام توزیع داریم، از یک مغازه تک شروع میشد بعدا به بازارها ختم میشد یعنی وقتی شما وارد بازار مسگرهای اصفهان میشوید ۶۰ تا بازار کنارهم است چرا ۶۰ تا مغازه کنارهم در بازار مسگرها نشسته اند چرا برای این که قیمت عادلانه کشف شود و عرضه و تقاضا بهم بخورد من میدانم که باید بروم در بازار مسگرها مس بخرم و از اول تا آخر بازار مسگرها هم قیمت یکی است بعدا این بازار مسگرها بزرگتر شد، شد بورس کالا الان هم آن نظامی که شما میگویید بورس است در سایتهای حراج دارد کار میکند این که شما میبینید در بازار جهانی آمازون یاای بی یا علی بابا چین به آن بزرگی میشوند در داخل هم سایتهای خودمان دارند رشد میکنند برای این است که حق مشتری است این را قبول کنید حق مشتری است که همه تولیدکنندگان را ببیند از بین آنها بهترین قیمت و بهترین کیفیت را انتخاب کند شما با قیمت گذاری دستوری و خارج کردن کالا از بورس کالا
آقای علیلو: مگر بورس این اتفاق میافتاد؟
آقای دارابی: بله.
آقای علیلو: نخیر، شما در بورس خودروساز میگفت مثلا ۱۰ هزار تا ۵ هزار تا ۲۰ هزار خودرو از این مدل میخواهم عرضه کنم انتخاب نبود. همین مردمی که شما میگویید جبرا باید در همان بورس هم باید میرفت همان انتخاب میکرد همچنانی که در سامانه یکپارچه همین است.
آقای دارابی: ۲۸ اردیبهشت سال گذشته عرضه وانت شروع شد بعدش عرضه بهمن خودرو شروع شد بعدش خودرو سایپا شما وارد میکنید من نمیگذارم روی میز اگر هم لازم نداشتم اصلا نمیخرم ببینید شما الان آن چیزی که در سامانهها میبینید که مردم است برای لاتاری است برای سود است برای این است که منی که برنده میشوم خودروی ۲۰۰ میلیون تومانی را میخواهم ببرم در بازار ۴۰۰ میلیون بفروشم لذا همه خانواده جور میشوند پولم را جور میکنم خودرو میخرم مگر من نیاز داشتم به این، نه برای آن ۲۰۰ میلیون است من آن انبارکردن خودرویی که دارید میبینید از اول از روزی که از بورس کالا آمدند بین ۶۰ تا ۱۳۰ درصد قیمت بالا رفته به خاطر همین اگر قیمت امروز در بورس کالا کشف میشد امکان نداشت که افزایش قیمت بیش از تورم مواداولیه اش باشد یعنی شما باید بگویید اگر ما از خودروساز بهره وری میخواهیم اگر کیفیت میخواهیم اگر امنیت میخواهیم اگر رقابت میخواهیم اگر میخواهیم بتواند در بازار منطقه آفریقا، شرق آسیا رقابت کند چرا با داشتن فولاد با داشتن مس با داشتن مواد پتروشیمی چرا صنعتگر ایرانی وقتی که پای فرش میرسد بهترین آثار دنیا را خلق میکند.
آقای علیلو:چون در بورس است؟
آقای دارابی: نه برای این که دولت دخالت نکرده بورس بازارش فرش تهران همان بورس است، اما میخواهم بگویم اگر شما اجازه بدهید این خودروسازمان قیمت واقعیش را بدست بیاورد قیمت آن جا کشف شود نه این که هر کسی در این کشور دنبال دلالی بوده آمده یک لگد به بورس کالا زده درست است؟ آقای نعمت زاده مگر نمیخواست
آقای علیلو: یعنی غیرمستقیم اهانت به ماست.
آقای دارابی: نه لگد به بورس زد دیگه مگه آقای نعمت زاده نمیخواست محصولات پتروشیمی را بیرون بیاورد چرا؟
آقای علیلو: این را که خود من گفتم شبکه دلالی را تقویت کرد خود ما اعتراض کردیم دیگه خود ما ایشان را استیضاح کردیم بابت این موضوع ببینید بورس کالا برای عرضه مواداولیه ست برای حمایت از صنعت و قطع دست دلالها در آن جا مایحتاج مردم آن چه در سبد مصرفی روزمره اش احتیاج دارد که از جمله خودرو هم آن است نباید این را بیاییم در پیچ و خم بورس و کارگزاری و فلان عرضه و تقاضا، رقابت با اشباع بازار، میزان تولیدمان پایین است واردات را باز کنید میگوییم صدمه میخوریم.
آقای دارابی: شما در طول ده سال گذشته چند بار ماشین خریدید؟
آقای دارابی: مگر میخواهید خودکشی کنیم میخواهید صنعت را نابود کنید؟
آقای علیلو: این جوری پلیسی صحبت نکنید.
آقای دارابی: وقتی من اجازه نمیدهم خودروسازم
آقای علیلو:علتش این است که از قانون خبر ندارید وقتی بی اطلاعید شما کارشناس بورسید
آقای دارابی: احکام دائمی برنامه توسعه کشور را شما تصویب نکردید؟
آقای علیلو: اجازه بدهید توضیح بدهم ببینید شما کارشناس بورسید وظیفه تان الان اومدید نشستید این جا کارشناسید حقوق تان را میگیرید بیایید از بورس دفاع کنید به هر قیمتی آمدیم در مجلس این تصویب شده که گفتیم برای حمایت از صنعت داخلی، خودروسازهای داخلی خودشان را به لحاظ استاندارد، بهره وری، تولید، تیراژ همه جا به یک حدی که نیاز جامعه داخلی مان
دارابی: با کدام پول؟ بگویید با کدام پول قبول کنم.
آقای علیلو:باید خودش را برساند به این جا شما الان دغدغه پول آنها را، الان از کجا میآورند.
آقای دارابی: از بانک دارند وام میگیرند پس هم نمیدهند الان فکر میکنید چقدر بدهکارند.
آقای علیلو: آمدیم گفتیم اگر خودروساز تمکین نکرد به کیفی سازی تمکین نکرد به استاندارد نتوانست خودش را به آن حد نیاز جامعه برساند آن خلاء را وارد میکنیم نه برای خودکشی این جا را دقت کنید اگر خودروساز داخلی هر سال هر میزانی ارتقا داد خودش را آورد بالا خودش را همان میزان از واردات کم میکنیم تا میرسانیم به صفر
آقای دارابی: با کدام پول با کدام سرمایه؟
آقای علیلو: مغلطه نکنید همان پولی که میگویید دولت دارد میدهد و پس نمیگرده آنها را در کشور
آقای دارابی: دارد خرج جاریش میکند
آقای علیلو: نخیر، علتش همان ساختاره است خبر ندارید آقای دارابی همین جوری مغلطه میکنید.
آقای دارابی: من دارم این را ۶ تومان تولید میکنم ۴ تومان میفروشم.
آقای علیلو: ۶ تومان قیمت کاذب است.
آقای دارابی: نیست. شما یک جای دنیا یک جای کره زمین به من نشان بدهید که ماشین برید با سه هزار دلار ماشین بخرید چهار هزار دلار پنج هزار دلار
آقای علیلو:گزارش آن تحقیق و تفحص را اینجا بیاورم در این وقت کم این جا بخوانم.
آقای دارابی: بخوانید، من آن را خواندم دیگه.
آقای علیلو: نخوانید اگر میخوانید نمیگفتید با کدام پول.
دارابی: گزارشهای بعد از آن را هم خواندیم که خارج کردن فولاد و قیمت گذاری دستوری اش از بورس کالا ۹۳ هزار میلیارد تومان فساد ایجاد کرد این گزارش مجلس بود یا نه
آقای علیلو: چرا؟
آقای دارابی: برای این که شما آمدید بازار را بهم زدید که قرار شد قیمت واقعی کشف شود
آقای علیلو:یعنی چی شما کی یعنی مجلس آمد بازار را بهم زد مجلس آمد قیمت گذاشت روی فولاد؟
آقای دارابی: سکوت کرد در برابرش.
آقای علیلو: سکوت نکرد تحقیق و تفحص کرد فرستاد دادگاه گزارشش را خواند برای مراجع قضایی فرستادیم آنی که رسیدگی نکرده شما و اونها هستند کاری نداریم ببینید من دارم
آقای دارابی: چه اتفاقی افتاد میخواهم بگویم اگر شما معتقدید در صنعت فولاد بورس مانع ۹۳ هزار میلیارد تومان فساد میشد الان چطور اجازه داده مخالفت شما را با بورس کالا
آقای علیلو:شما بیا کنار مجلس بایستیم همین مطالبه را بکنیم بگوییم مایی که در تحقیقات خودمان درآوردیم ۱۲ هزار میلیارد یعنی ۶ برابر آن دو هزارهایی که وام میگرفت پس نمیداد دوازده هزار میلیارد به خاطر وجود رانت و مافیای خودرو در صنعت خودرویمان رنوی فرانسه از ما برد و هیچ احدی این را علنی اعلام کردیم چرا نرفتند ادعا کنند چرا نخواستند چرا به قراردادهایی که میرفتند میبستند با چه فرآیندهای دلالی با چه فرآیندهای رانتی میآمدند به ضرر ایران تمام در آن جا خودکشی نبود چرا نرفتید در آن جا شما را که میگویم منظورم شخصیت شما یا بورس نیست چرا دستگاههای نظارتی که
آقای دارابی: ما از روز اول گفتیم این کالاهایی که مشکل دارند
آقای علیلو: پول را آن جا هدر دادیم ۱۲ هزار میلیارد یک فرقه اش است ۱۸ هزار میلیارد فقط سبدهایی بود ۱۸ هزار میلیارد در طول یک دهه سبدهای خودرویی بود که بدون ضمانت به بعضی آدمها دادند در همین داخل به عنوان نمایندگی تعداد محدود
آقای دارابی: ما همین را میگوییم
آقای علیلو:شما این را نمیگویید
آقای دارابی: ما هم میگوییم این را شفاف کن
آقای علیلو: شما میگویید این پولها را این جا هدر دادند
آقای دارابی: این را شفاف کن
آقای علیلو: با عدد و رقم دارم میگویم
آقای دارابی: دو نکته بگویم ببینید با کدام اولا که شما
آقای علیلو:خودروسازهایی که مثلا الان خیلی
آقای دارابی: اولا که مطالبه خارج از چی که نمیخواهیم داشته باشیم نمیتوانیم که معجزه کنیم یا شما باید این ما به التفاوت قیمت خودرو تا بازاری که به دست مردم میرسد به دست من میرسد به دست آقای بزرگ نسب میرسد به دست شما میرسد یا این باید در اختیار کارخانه قرار بگیرد که صرف اشتغال بهبود کیفیت بهره وری یا افزایش ظرفیت بشود بتواند پول قطعه ساز و پول بقیه را بدهد کارگرش را راضی کند یا این که باید دلال ببرد. پولی خلق نمیتواند کند
آقای علیلو: یعنی شما به همین دوراهی هایید
دارابی: بله، نمیتوانیم که در کارخانه خودروسازی دستگاه چاپ پول بگذاریم که بگوییم این خودرویی را میخواهیم ۳۰۰ میلیون تومان خودرویی که ۶۰۰ میلیون تومان تمام شده بعد هم تو برو این کارها را بکن خب واقعا چوب جادو هم نداریم اصل این است که باید در اقتصادمان رانتها را حذف کنیم نظام عرضه و تقاضا شفاف ایجاد کنیم هیچ کس امکان ندارد در بورس کالا بتواند به صورت دائمی ممکن است فساد موردی بتوانید پیدا کنید، اما به صورت سیستماتیک آن جا ایجاد شده که جلوی فساد را بگیرد همین امروز هم در بستر گواهی سکه و این هاست
آقای علیلو:چرا فساد ایجاد شده؟ میتوانید بگویید.
آقای دارابی: نه، برای این که قیمت گذاری دستوری رانت بوجود آوردید
آقای علیلو: فقط همین یک مورد است. همین دلیلش بود.
آقای دارابی: این درست بشود، یکی این است مهمترین ام الامراض همین است.
آقای علیلو:خیلی بی خبرید.
آقای دارابی: مهمترین ام الامراض همین است.
آقای علیلو: شما میگویید یعنی الان قیمت دستوری را بردارند
آقای دارابی: چرا مردم امروز صف میزنند برای لاستیک؟
آقای علیلو:الان قیمت دستوری را بردارند بیارند در بورس همه مشکلات صنعت خودروی مان حل میشود؟
آقای دارابی: ۹۰ درصد حل میشود.
آقای علیلو:۹۰ درصدش این است؟ مردم عزیزمان اعتقادمان این است که ما نیازی به کار دستوری یا قیمت دستوری یا روشهای دستوری نداریم. ما نیاز به بردن در پیچ و خم بورس برای این که بخواهیم مثلا یک زخمی را التیام بدهیم یک فضای ملتهب و نادرست را اصلاح کنیم ببریم بیندازیم در پیچ و خم بورس و اینها نیاز به اینها نداریم یک - تاکیدمان این است که با قانون برویم جلو هم حمایت از صنعت داخل در آن قانون به حد کافی دیده شده هم در آن جاهایی که صنعت داخلی مان کفاف بازار را نمیدهد دیده شده هم جایگزین آن دیده شده گفتیم هر زمانی که صنعت داخلی توانست رشد کند جلوی واردات بسته خواهد شد حمایت از صنعت داخلی صورت خواهد گرفت ناگزیریم الان برای تامین بازار، دو- ما یک طرف قضیه قانون است دومین طرف بازار عرضه و تقاضا و رقابت این را نیاییم نسخه من درآوردی بپیچیم بگذاریم بازار تکلیف خودش را خودش روشن کند با مردم. دولت هم باید برای این که این اتفاقها بیفتد باید از بنگاههای اقتصادی برود بیرون اگرچه الان قایل به این نیستیم که از خودرو برود بیرون نسخه دیگری برای این داریم، ولی تا به هر جا دولت بوده فساد هم بوده و این مشکلات هم بوده.
آقای دارابی: امسال سال مهار تورم و رشد تولید است برای رشد تولید که لازمه مهار تورم است باید قیمت گذاری دستوری جدا بشویم عرضه و تقاضا را شفاف کنیم و رانتها را در اقتصاد حذف کنیم انجام این کارها به معنای افزایش تولید افزایش کیفیت و ایجاد اشتغال و توسعه است در صنعت فولاد امتحان کردیم در صنعت سیمان امتحان کردیم در صنعت پتروشیمی امتحان کردیم در صنعت خودرو هم باید اجام بدهیم دومین مساله هم باز در ابلاغیه مقام معظم رهبری برایش گفته شده براساس اصل ۴۴ باید دولت از این صنایع خارج بشود، اما در حال حاضر که ارزش این کارخانهها به دلیل این که قیمت گذاری دستوری گذاشته به دلیل این که زیان ده است اول باید اینها را از قید و بند قیمت گذاری دستوری خارج کنیم بگذاریم سود واقعی بکنند و بعد به قیمت واقعی دولت اینها را به مردم واگذار کند تنها راهی که در این کشور وجود دارد برای این که بتوانیم یک اقتصاد رو به رشد داشته باشیم این است که بپذیریم اصول بازار باید حرف شان را بزنند نه قیمت گذاری دستور و نه ایجاد ساختارهایی که میتواند با رانت و فساد باشد.