قانون‌های سیاسی و احساسی راه به جایی نخواهند برد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از خانه ملت، عباسعلی کدخدایی، امروز (دوشنبه، 29 آذر) در پنجمین همایش نقش پژوهش در فرآیند قانونگذاری در این خصوص گفت: قانون امروزه در جامعه به گونه درآمیخته که نمی توانیم با روش های ابتدایی مسیر قانونگذاری را ادامه دهیم البته قانونگذاری و قوانین باید از آسیب ها به دور باشند اما این ممکن نیست مگر آنکه با روش های علمی به آن بپردازیم در این صورت می توان نیازهای جامعه را برطرف کرد.

* رسیدن به فهم مشترک از قانون نیاز اولیه قانونگذاری است
سخنگوی شورای نگهبان با بیان اینکه قانونگذاری ابتدا به فهم روشن و مشترک از قانون نیازمند است، افزود: تنها در این صورت می توان راه های قانونگذاری را شناسایی کرد ضمن آنکه باید بدانیم هدف از قانونگذاری چیست و چه روش و ساختاری برای آن داریم.

وی با تاکید بر اینکه تکیه بر روش های ابتدایی قانونگذاری ما را به نقطه مطلوبی نخواهد رساند، افزود: پژوهش به معنای رهیافتی است برای پیشرفت جامعه به شمار می رود اما بدون کار علمی، تحقیقی و پژوهشی این مهم انجام شدنی نخواهد بود لذا در این جهت باید به موضوع تصویب قوانینی که کاربرد نداشته اند توجه کنیم.

کدخدایی به دلایل عدم کاربردی شدن برخی از قوانین تصویب شده اشاره کرد و افزود: نداشتن زیرساخت های تحقیقی و پژوهشی در امر قانونگذاری از جمله عوامل مسکوت ماندن قوانین به شمار می رود این نوع قوانین مخاطبین و مجریان را دچار سرگردانی کرده و مهمتر از آن قدرت اصلاح وضعیت کشور را ندارد.

وی با تاکید بر اینکه با وجود گذشت 4 دهه از انقلاب اما برخی از مشکلات اساسی همچنان بر قوت خود باقی مانده اند، اضافه کرد: دلیل این مسئله را باید در قانونگذاری و نحوه اجرای آن جستجو کرد لذا باید به عقب بازگشته تا ببینیم مشکلات چه بوده اند.

* قانونگذاری با توجه به فضای سیاسی و احساساتی حاکم راه به جایی نمی برد
کدخدایی با تاکید بر اینکه تصویب قوانین با توجه به فضای سیاسی کشور و احساسات حاکم بر آن عموماً هدف مشخصی را دنبال نمی کند گفت: این قانونگذاری راه به جایی نخواهد برد لذا باید برای قانون و قانونگذاری دارای هدف مشخصی باشیم این مسئله در مورد تنقیح قوانین نیز صدق می کند.

سخنگوی شورای نگهبان افزود: قانونگذاری یا برای حل مشکل است یا برای آینده نگری اما آیا همه قوانین ما این دو وجه را دارا هستند.

وی تصویب قانون در زمان مناسب را یکی دیگر از مسائلی که کمتر به آن توجه می شود دانست و افزود: گاهی به سمت تصویب یک قانون در مجلس شورای اسلامی رفته اما تا تصویب و اجرای آن چهار پنج سال طول می کشد که دیگر برای جامعه فایده نخواهد داشت لذا قانون باید در زمان خودش تصویب شود تا راهگشا باشد.

* ضرورت وضع قانون به میزان کافی
کدخدایی با تاکید بر اینکه اثرگذاری و موثر بودن قوانین نیازمند دقت بسیاری است، افزود: وضع هر قانون با اهداف سیاسی، منطقه ای، آموزشی و ... صورت می گیرد که باید مشکلات متعددی را حل کند اما گاهی برخی قوانین هیچ اثر اجرایی ندارند.

وی افزود: گاهی اوقات به قدری قانون تولید می کنیم که مخاطبان دچار ابهام، ایهام و تردیدهای بسیاری می شوند و در نتیجه امروزه تولید انبوه قانون به مشکل جدیدی برای کشور تبدیل شده است.

کدخدایی با ابراز امیدواری از تلاش برای تنقیح قوانین موجود و جلوگیری از تصویب قوانین مشابه، افزود: فرهنگ تبعیت از قانون را باید ابتدا مسئولان داشته تا در ادامه به مردم تسری داده شود چرا که قانون برای اجرا است و نمی توان با تولید صرف آن مشکلات را حل کرد.

سخنگوی شورای نگهبان همچنین تاکید کرد: باید توجه داشت که مجالس قانونگذاری در همه کشورها برخاسته از جایگاه سیاسی هستند و کنشگران سیاسی در این مجالس فعالیت می کنند لذا نمی توان این مجالس را به متخصصین حقوقی و قانونگذار محدود کرد.

وی با بیان اینکه مجالس عصاره مردم و ملت، گروه ها و اندیشه های مختلف هستند، افزود: اگرچه همه قوانین در مجالس با رای اکثریت به تصویب می رسند اما نمایندگان از کارشناسانی که هیچگاه دیدگاه سیاسی ندارند تبعیت می کند.

* ضرورت اصلاح قوانین موجود
کدخدایی از آغاز اصلاح قوانین در معاونت قوانین خبر داد و افزود: اگر این قوانین متعدد و متکثر که در کنار قوانین جزئی مشکلاتی ایجاد کرده اند اصلاح نشوند کشور رشد و توسعه پیدا نخواهد کرد.

سخنگوی شورای نگهبان در پایان گفت: تنقیح قوانین باید با روش های عینی انجام گیرد و اگر به این مهم که تنقیح و قانونگذاری نیازمند علم هستند نرسیم، مشکلات همچنان بر قوت خود باقی خواهند ماند.